Fästningen byggdes både vid Varggården och på stadssidan vid Ullanlinnas klippor. Tusentals soldater och ett stort antal hantverkare och konsthantverkare anställdes. Fångar användes också. Under de första åren byggdes bostäder, kaserner, fort, lager och skjul och tillverkades verktyg. Över hela södra Finland togs gamla tegelbruk, kalkugnar och ugnar i bruk och nya byggdes. På ön Susisaari byggdes en väderkvarn ritad av byggmästare Daniel Thunberg, en kraftkälla som samtidigt kunde mala spannmål, såga brädor och pumpa vatten. "Även om alla byggmästare i riket skulle smälta samman skulle man inte få hälften av Thunberg", säger Ehrensvärd.
i takt med att fästningens bastioner började resa sig transporterades kanoner över isen till öarna. När varvet stod färdigt byggdes fartyg till arméns flotta. Arbetet utfördes endast på sommaren och som mest uppgick arbetsstyrkan till nästan 7000 man. Arbetsdagarna var långa, 12,5 timmar med all övertid och kontraktsarbete. Mat och logi var blygsamma.
ehrensvärd själv gick runt på platsen i arbetskläder. Enligt amiral Tersmedens memoarer dök han en gång upp vid middagsbordet hos generalens överhovmästarinna i staden med sina officerare, utan hänsyn till ceremonierna.med ovårdat hår, klädd i enkla vardagskläder och yllesockor, stövelskaften i en bunt, hattbanden lösa, utan manschetter, hållande en lång åttkantig pinne med tummar och armbågar markerade på. De närvarande regementsofficerarna såg ut som gentlemän bredvid Ehrensvärd och hans män. De var som murarriddare, en grå, en grön, en blå, men de tog alla till bordet med ett glatt och jovialiskt humör.